11 Mart 2010 Perşembe

Martenitsa !

İşyerinden pek sevidğim Nebahat arkadaşımın yanına uğradım bugün bir iş için , baktım göğsünde bir ip asılı ; süs olarak.

Dedim bu ne ? :)
"Ben Bulgaristan göçmeniyim , bizim oralarda Mart ayı geldi mi bunlardan takarlar,ağaçlara bu şekilde ip bağlarlar kısrmızı-beyaz ; bolluk,bereket ve sağlık için ..." dedi
89 yılında gelmişler ," bizim göçmen olarak ayrı bir hikayemiz var bir çay molasında anlatayım " cümlesiyle beni benden aldı , yarın olsun ve molada keyifle anlatacaklarını dinleyeyim istiyorum.
Martenitsa  ne güzel bir adetmiş , Wikipedia'da konu hakkında aşağıdaki bilgi var ; ilgilenenelere duyurulur ...

1 Mart gününde baharın gelişi münasebetiyle geleneksel Baba Marta (Marta Nine) günleri başlıyor. Çok eskilere dayanan Baba Marta, Bulgaristan’a has bir gelenektir. Bu günde Bulgarlar yakınlarına ve arkadaşlarına kırmızı-beyaz ipliklerle yapılmış “martenitsa” olarak adlandırılan sembolleri, yıl boyu sağlık ve güç dileğiyle hediye ediyor.
Martenitsalar, meyve ağaçları ve hayvanlara da takılmaktadır. Adete göre, martenitsalar kırlangıç veya leylek görünceye kadar taşınıyor.
Bu bayram Bulgarcada "Çestita Baba Marta!" şeklinde kutlanır. Baba Marta- Marta Nine, günümüze kadar korunmuş en saygın geleneklerden biridir. Bu takılar, meyve ağaçlarına, eve, ev hayvanlarına da takılıyor- bu şekilde yeni başlayan tarım yılının da bereketli ve verimli olması için dilekler tutuluyor.
İlk martenitsalar, başka takı ve detaylar kullanmadan, sadece kırmızı beyaz ipliklerden yapılırmış ve nazardan korunmak için insanlara ve hayvanlara takılırmış. Bazı bölgelerde bu bükülmüş kırmızı- beyaz sicime altın veya gümüş para bağlanırmış- bu da hastalıklardan korunmak için bir simge olarak kullanılırmış.
Otantik bir sanat niteliğinde olan halkın güzellik ve estetik duygusu daha geç dönemlerde Martenitsalarda da kendini gösterir. Önceleri kırmızı- beyaz yünden yapılan martenitsalara, püskül, top, insan gibi değişik şekiller verilir. Martenitsaların gelmiş geçmiş tarihinde en önemli yere sahip olan şekiller ise, "Pijo ve Penda" adıyla bilinen kırmızı ve beyaz ipten yapılmış kuklalardır.
Martenitsalarda kullanılan beyaz renk uzun ömrü, kırmızı renk ise, sağlık ve gücü simgeler.

4 yorum:

Adsız dedi ki...

Merhaba, Balkanlarda çok sevilen sempatik bir gelenektir. Leyleği havada görene kadar çıkarmak yok :).Sonra taşın altına koyup 3 gun sonra bakıyoruz. bakalım ne çıkacak... Çok teşekkür ederim tanıtımına vesile olduğun için...

Bero dedi ki...

Ay çok severim böyle gelenekleri. Hıdırellez'i de severim, bu vesile ile söylemek istedim :)

Hayalbemol dedi ki...

Nazar boncuğunun tabiata uyarlanmış hali olsa gerek :) İlginçmiş...

Dışavurum dedi ki...

Berrak, güldürdün beni :)
Hepinizin Martenitsasını kutlarım ;)